قرآن کریم نرم افزار سبک زندگی ما را به روز می کند
۱
امروزه در برخی از علوم تجربی ثابت شده است که هوش و ذکاوت ذهنی به تنهایی باعث پیشرفت یک انسان نمی‌شود. بلکه قدرت خودداری او و قدرت کنترل رفتار است که موجب می‌شود فرد پیشرفت کند و به اوج خلاقیت و شکوفایی برسد. ما این قدرت رفتاری که ناشی از قدرت روحی خودمان هست را می‌توانیم در سبک زندگی خودمان به نمایش بگذاریم . چه وقت سبک زندگی می‌تواند موجب پیشرفت باشد؟ وقتی که شما نوع سبک زندگی- یعنی ادب رفتار در هر زمینه‌ای- را مشخص کنید و طبق آن ادب رفتار کنید، این‌جا می‌گویند که شما مؤدب شده‌اید به آداب این قوم، به آداب این سرزمین، یا به آداب این آموزشگاه، آن وقت رشد بیشتری خواهید کرد. نوجوانی که حساب شده لباس می‌پوشد و در لباس پوشیدن خودش خودداری دارد و برای سبک زندگی خودش برنامه دارد و این برنامه را به عنوان یک ادب می‌پذیرد، این مودب بودن در نهایت، قدرت خلاقیتش را افزایش می‌دهد. اساساً حساب‌شده رفتار کردن و انتخاب سبک زندگی هدفمند و مقید بودن به آداب، باعث موفقیت انسان در زمینه‌های مختلف می‌شود. طبیعتاً این انسان چون از راه صحیحی به موفقیتهای مادی دست پیدا کرده است، با کمی توجه در نیت، نزد خدا هم عزیز می‌شود و بعد معنوی هم پیشرفت می‌کند.
_ ببینید عواملی که سبک رفتار ما را تعیین می‌کنند متعدد هستند. یکی از این عوامل بهداشت است. اگر ما برخی از شیوه‌ها را در غذا خوردن رعایت نکنیم به خودمان صدمه زده‌ایم. به عنوان مثال، اگر فست‌فود وارد برنامۀ غذایی ما شود، ضربه‌هایی به ما می‌زند. پس ما باید اطلاعات بهداشتی خودمان را در زمینه حفظ سلامت بدنمان افزایش دهیم و متأثر از آن، یک سبک زندگی برای خودمان انتخاب کنیم. مثلاً امیرالمومنین(ع) فرمودند که تا سیر نشده‌اید دست از غذا بکشید، پزشکان هم الآن همین حرف را می‌زنند که بالاخره قبل از این که انسان متوجه سیری بشود سیر شده است. این یکی از آداب غذا خوردن است.
یکی از عوامل دیگر تعیین‌کننده برای سبک زندگی ما، محیط و طبیعت منطقه‌ای ماست. ما در شمال زندگی می‌کنیم، کوهستان یا کویر؟ هر کدام از این محیط ها، یک رفتار از ما می‌خواهد. ما در کدام جامعه زندگی می‌کنیم، با چه فرهنگی و با چه زبانی و با چه آداب و رسومی؟ اسلام به ما دستور داده است که آداب و رسوم قومی خودمان را تا جایی که به تفکر و معنویت ما ضرر نمی‌زند رعایت کنیم.
یکی دیگر از عوامل تعیین‌کننده برای سبک زندگی ما نیازهای شغلی و صنفی ماست. ما نمی‌توانیم هر نوع زندگی داشته باشیم، بعد دانشمند یا تاجر موفقی هم بشویم.
و در نهایت یکی از عوامل موثر و تعیین‌کننده در سبک زندگی دین است که جامع اهداف دنیا و آخرت را در نظر می‌گیرد. دین در بخش‌های مختلف، هم دستورات خاصی دارد و هم نگرش‌هایی از هستی به ما می‌دهد که در تعیین سبک زندگی بسیار موثر است.
۳
- قرآن در تعیین سبک زندگی ما چه جایگاهی دارد؟
_ما از پیچیدگی‌های روح انسان خبر نداریم. ما از نیازهای بسیار متنوع و عمیق و ریز و درشت انسان‌ها خبر نداریم. فقط خالق انسان آنها را می‌داند. ما از شدت نیازمان به ارتباط با خدا خبر نداریم. می‌دانیم که اجمالاً نیاز به خدا داریم، ولی این درک معمولا عمیق نیست. عاقلانه‌ترین کار این است که از خدا برنامه‌ای برای سبک زندگی خود بگیریم. دین به ابعاد مختلف وجود انسان توجه می‌کند و تمام نیازهای انسان را تأمین می‌کند. قرآن معتبرترین منبع گرفتن این برنامه است.
جدا از اینکه وقتی خود را در معرض کلمات پروردگار قرار می‌دهیم چون کلمات پروردگار خیلی پر نور هستند، خیلی انرژی می‌دهند و جان ما را نورانی می‌کنند، مراجعۀ مکرر به قرآن زندگی انسان را خیلی تحت تاثیر قرار می‌دهد. شما همانطور که نرم افزار را به‌روز می‌کنید، قرآن کریم هم نرم‌افزار فطرت ما را به روزرسانی می‌کند و دائماً از اندیشه و دل ما غبارزدایی می‌کند و برنامه‌هایی را اضافه می‌کند. انسان یک موجودی است شبیه نرم‌افزار که تنها راه ارتقاء آن قرآن کریم است.
۴
- در صحبت‌هایتان فرمودید دشمن درصدد است بر سبک زندگی ما تاثیر بگذارد. حال این سوال پیش می آید که با توجه به هجمه دشمن، نوجوان چگونه باید به دنبال ساخت سبک زندگی مطلوب باشد؟
_ ما اول باید دانش‌آموزان و حتی کودکان‌مان را تا حدی با پدیده‌ای به نام دشمن آشنا کنیم. با پدیده‌ای به نام قدرت‌های سلطه طلب، با پدیده‌ای به نام نقشه ریختن قدرت‌ها برای سلطه بر مردم جهان، این‌ها را با این پدیده باید آشنا کنیم. وقتی که آشنا شوند، در مقابل تهاجم فرهنگی سلطه خواهند ایستاد و روحیه سلحشوری و مقاومت پیدا خواهند کرد؛ گرایشهای حماسی در نوجوان‌ها خیلی بیشتر از بزرگ‌ترها است. اگر آموزشهای اولیۀ ما درست باشد، جوان‌های ما باید متوجه شده باشند این سبک زندگی که دشمن دارد پیشنهاد می‌دهد می‌خواهد آنها را ضعیف کند و تحت سلطه ببرد. از این زاویه نگاه کنند. ما باید باور کنیم که در یک جنگ به سر می‌بریم و می‌خواهیم مطلقاً از سلطۀ ابرقدرتها نجات پیدا کنیم و حتی باید باور کنیم که برای نجات خودمان، باید جهان را هم نجات دهیم؛ زیرا تا جهان نجات پیدا نکند خود ما هم کامل نجات پیدا نخواهیم کرد. وقتی ما باور کنیم که دشمنی در مقابلمان هست و این دشمن دنبال به‌بردگی کشیدن کل بشریت است مقاوم خواهیم شد. حتی می‌توانیم به مسیحی‌ها بگوییم که ای مسیحی‌ها مسیحی باشید، یک مسیحی خوب باشید، نه این که بیایید حتماً مسلمان بشوید. مسیحی باشید اصلاً مسیحی خوب هم نمی‌خواهید بشوید، اما برده نباشید! خودتان باشید و مستقل باشید.
۵
- من به عنوان نوجوان امروزی چه آسیب‌هایی در سبک زندگی ام دارم؟
_ اگر نوجوانان ما مسئولیت خود را در اصلاح سبک زندگی رایج در جامعه را درک نکنند منفعلانه رفتار خواهند کرد و انرژی‌های شان به هدر خواهد رفت. اولین آسیب این است که از قدرت نوجوان‌ها و جوان‌ها برای اصلاح و ارتقاء سبک زندگی جامعه غافل شویم. بنده می‌خواهم عرض کنم که نوجوان‌ها نه تنها مسئولیت خودشان را در انتخاب سبک زندگی خودشان باید درک کنند، بلکه باید از مسئولیت خودشان برای ارتقاء و اصلاح سبک زندگی در جامعه نیز خبر داشته باشند و برای آن اقدام کنند. به این ترتیب نوجوانان ما در عرصۀ سبک زندگی پیشتاز خواهند بود و بیش از دیگران در برابر تهاجم‌های دشمنان مقاومت خواهند کرد.
آسیب دیگر در موضوع سبک زندگی تشخیص ناصحیح مصادیق نوگرایی است. نوگرایی یکی از عوامل تعیین کننده در انتخاب نوع سبک زندگی برای نوجوانان است. اگر ما بتوانیم برای نوجوانان خودمان روشن کنیم که سبک زندگی غربی دیگر یک سبک زندگی نو نیست و در همان غرب هم خیلی‌ها از آن زده شده‌اند و در بسیاری از موارد، آثار شوم و زیانبار خود را به نمایش گذاشته است، و از طرف دیگر، سبک زندگی برگرفته از اسلام ناب است که برای جهان امروز ما حرف نو دارد، نوجوانان ما دچار خطا در تشخیص مصداق برای نوگرایی نمی‌شوند.
